پرورش كودك خلاق

خانواده يكي از عوامل بسيار مهم در رشد و پرورش خلاقيت كودكان محسوب مي گردد كه نقش مهمي در شكوفايي خلاقيت هاي كودكان دارد. از آنجا كه كودك حساسترين مراحل رشد خلاقيت را در محيط خانه سپري مي‌كند، محيط مناسب خانوادگي، شيوه و نگرش‌هاي صحيح فرزندپروري در رشد و شكوفايي خلاقيت سهم مهمي ايفا مي‌كند    .

ايجاد سوال در ذهن كودك

براي ايجاد سؤالات تازه در ذهن كودكتان، او را راهنمايي كنيد. آموزش به كودك بايد طوري باشد كه او را به طرف پرسشهاي تازه هدايت كند. معلم بايد هنگام جواب دادن به سؤالات كودك، او را به سمت مهارتهاي جديد سوق دهد و از به كار بردن كلماتي مانند بله، خير، هرگز و امثال آن دوري كند. اين نوع جوابها نمي تواند ارتباط كاملي بين سؤالات كودك و معلومات قبلي او برقرار كند    .

نظرخواهي از كودك 

والدين و مربيان، نه تنها بايد درباره امور مربوط به كودك، بلكه درباره امور خانه و مدرسه نيز از او نظر خواهي كنند و عقايد او را مانند عقايد بزرگسالان در حضور خود، به بحث و گفتگو بگذارند     .

احترام به عقايد كودك

به عقايد جديد و تازه كودكتان احترام بگذاريد. كودكاني كه به نوعي خلاقيت آنها برانگيخته شده، روابط و مفاهيم را درك مي كنند. لذا والدين و مربيان آنها ممكن است به آنها توجه نداشته باشند و حتي گاهي او عقايد خود را چنان مطرح كند كه بزرگسالان قادر به ارزشيابي و جايگزيني آنها نباشند. تشويق كودكان به ابرازعقايد جديد، مي تواند در رشد خلاقيت آنها موثر واقع شود     .

آماده سازي فضاي خانه 

محيط خانه را به صورتي درآوريد كه در آن فعاليت، بازي و خنده به مقدار زيادي وجود داشته باشد. شما و كودكانتان سعي كنيد كارها را به روش هاي جديد و جالب انجام دهيد. با تشويق و تأييد رفتار كودك و فراهم آوردن زمينه هاي مساعد و تدارك بازي هاي دلخواه او، قدرت تخيل و خلاقيت كودك را تقويت كنيد  . خيال پردازيهاي كودكان را سرزنش نكنيد زيرا خلاقيت او را محدود مي سازيد.

حضور در مكان هاي عمومي

از مكان هاي جديد ديدن كنيد  همراه با كودك به نمايشگاهها و موزه هاي مختلف و طبيعت زيبا برويد، اجازه دهيد او از نزديك مكان هاي گوناگون را شناسايي كند .

مراقبت و دخالت بيش از حد ممنوع

از مراقبتها و دخالتهاي بيش از حد در زندگي كودكان اجتناب كنيد. يكي از ويژگيهاي انسان خلاق اين است كه تواناييش را خودش به كارمي اندازد . وظيفه والدين و مربيان اين است كه اين قابليت را در او زنده نگاه دارند و به كودكان اجازه دهند بعضي اوقات مطابق سليقه خود اشياء را كشف كنند. مراقبتها و دخالتهاي زياد از حد بزرگسالان در زندگي و رفتارهاي كودكان، قابليت يادگيري مبتكرانه آنها را تضعيف مي كند .

درخواست همكاري از كودك

از كودكان بخواهيد كه اشياء و امور نيمه تمام را تكميل كنند؛ از كودكان تقاضا كنيد تا جملات نا تمام و داستانهاي نا كامل، تصاوير و نقاشي هاي نيمه تمام و حتي اشياء ناقص را كامل نمايند. براي او اسباب بازي هايي بخريد كه خودش بتواند آنها را به يكديگر متصل كند و با آنها مدلهاي مختلف خلق كند .

توسعه تحمل عقايد

تحمل عقايد تازه را توسعه دهيد . مربيان بايد عقايد تازه افراد خلاق را حمايت و بچه ها را تشويق به اين عمل كنند .

لمس اشيا

اجازه دهيد اشيا را از نزديك لمس كنند. علاوه بر مشاهده اشيا لازم است كودك آنها را لمس كند زيرا مشاهده شيء به تنهايي كنجكاوي كودك را ارضا نمي كند. كودكاني كه از لمس كردن اشيا محروم مي شوند توانايي لازم جهت كشف و اختراع را از دست مي دهند. مشاهده همراه با لمس اشيا، آنها را در بازي هاي خيالي، اختراعات و پاسخ گويي به آزمونهاي خلاقيت ياري مي دهد. به كودكان اجازه دهيد وسايل بي خطر خانه را لمس كند. خصوصا كودكان بيرون كشيدن وسايل آشپزخانه از داخل كابينتها و بازي با كاسه و قابلمه و بشقابها را بسيار دوست دارند .

اعطاي آزادي

زمينه رشد خلاقيت در خانه زماني فراهم مي شود كه به كودكانتان آزادي زيادي بدهيد و به آنها به عنوان يك فرد احترام بگذاريد، از نظر عاطفي در حد اعتدال به آنها نزديك شويد و بر روي ارزشهاي اخلاقي و نه قوانين خاص تأكيد كنيد.

پرورش حس كنجكاوي

حس كنجكاوي در كودكان را پرورش دهيد. براي اين امر، هيچ چيز مثل پاسخهاي صحيح و مناسب به پرسشهاي او موثر نيست. سؤال، در واقع انعكاس از ذهن تشنه اي است كه مي خواهد با دريافت جواب از فردي كه بهتر از او مي داند خود را سيراب كند، اگر چه احتياج، بايد فوراً برآورده شود اما كمي مكث بين سؤال و جواب، غالباً مي تواند افكار و ايده اي مفيد جهت مباحثه و گفت‌و‌گو به بار آورد .

تغيير گاه و بيگاه مسير خانه

كودك را هميشه از يك مسير خاص به خانه نبريد. زماني كه با او بيرون مي رويد، هنگام برگشتن به خانه به او توضيح دهيد كه  مي خواهيد از يك راه جديد به خانه برويد. او از اين طريق در مي يابد براي رسيدن به يك هدف راه هاي مختلفي وجود دارد .

سوال پرسيدن هاي مداوم

در مورد كاربردهاي مختلف يك وسيله خاص از كودكان سؤال كنيد. كاربرد ابزارها و وسايل مختلفي كه را در خانه داريد، براي كودك شرح دهيد و از او بپرسيد: به نظر تو اين وسيله چه كاربردهاي ديگري مي تواند داشته باشد. به اين طريق شما ذهن كودك را مستعد مي كنيد.

آزمايش منظم عقايد

چگونگي آزمايش منظم عقايد را ياد بدهيم. يكي از هدفهاي كاملا پذيرفته شده تربيتي اين است كه به بچه ها آزمون واقعيتها را آموزش دهيم تا تصوير واقعي از دنيايي كه در آن زندگي مي كنند بدست آورند .

ويژگي هاي كودكان خلاق